本經與巴利語聖典《增支部》的10經《生聞經》(Jāṇussoṇisuttaṃ)的內容完全相同。

    一般民間信仰總有許多超薦儀式來幫助亡者,站在安慰活人親友的立場其實也無可厚非。然而佛陀已明白的表示他並沒有超渡亡者的能力,而是唯有眾生自己「業」的善惡才能決定其死後的去處【詳見《中阿含經》業相應品《伽彌尼經》】。在本篇經文中佛陀卻指出如果亡者已往生為鬼道眾生,而且是僅有某一種鬼道眾生【入處餓鬼】,那麼藉由活人的迴向布施功德,這種入處餓鬼也能某程度分享其福利,並因此減輕其惡業報所帶來的折磨及苦痛,但是這麼做並不是在「超渡」亡者,因為入處餓鬼接受活人的布施功德迴向之後依然無法改變其身為餓鬼的窘境,並沒有因此轉生天界或投生人間,除非是其自身的餓鬼業報已滅,否則並不會因人類的功德迴向便轉生為人類或天神。也就說,「以佛陀的神力來超渡亡者」與「以布施的功德迴向給入處餓鬼」根本就是兩回事,吾人應該要慎思、明辨。

    另外,有些愚痴的人因為生活辛苦,反而羨慕起一些生活看似無憂無慮、逍遙悠哉的畜生,例如被主人疼惜、衣食無缺的寵物貓或寵物狗等等。然而,畜生道是一種惡道,這一點無庸置疑,畜生所受的苦不是人類所能體會想像,例如一旦牠們生病時,無法對人類說清楚哪裡不舒服。至於,寵物貓或寵物狗是因為牠們前生為人時因不持戒而淪入畜生道,但因前世為人曾布施行善積德,因此今生雖身為畜生,卻有幸能遇到疼愛牠們、照顧牠們的好主人,這種就是雜染業,佛陀在本經的下半段也有清楚的說明。

選譯自《雜阿含經》第一○四一篇

喬正一白話譯於西元二○○五年一月二十三日八關齋戒日

修訂於西元2019/8/15農曆七月十五日中元節布薩八關齋戒日  

    我是這樣聽說的:

    有一次,佛陀暫時住在古印度的王舍城迦蘭陀竹園林內。

    有一天,有一位外道梵志來到佛陀的面前,與佛陀互相問候過,便坐在一旁,他開口對佛說:「瞿曇,我有一些感情很好的親友突然間往生了,我為他們以誠摯的信心來布施或積德行善,這麼做對他們是否有幫助?」

    佛陀回答:「不一定。如果你的親友已往生到地獄中,那麼他們也只能食用地獄中的食物來延續其壽命。如果往生到畜生、餓鬼、人道中,他們也只能享用屬於他們世界特定的食物,無法接收你布施功德的迴向。

    然而,婆羅門,在餓鬼道中有一種鬼叫做『入處餓鬼』,如果你的親友變成了這種『入處餓鬼』,那麼他們就可以接受到你的布施功德的迴向。」

    婆羅門又問佛:「如果,我的親友們並沒有往生為這種『入處餓鬼』,那麼我的布施功德還有誰可以接受?」

    佛陀回答:「如果你還有其他的親友是這種『入處餓鬼』,他們也可以接收到你的布施功德迴向。」

    婆羅門又問:「如果我都沒有任何親友往生為這種『入處餓鬼』,請問還有誰可以接收到我的迴向?」

    佛陀回答:「那麼,你自己會承受到你自己的布施功德。施主因清淨的信心所作的布施,絕不會失去其福利。」

    婆羅門又問:「為什麼施主因清淨的信心所作的布施,絕不會失去其福利?」

    佛陀回答:「如果有人殺生行惡,雙手常沾滿血腥,平日多行不義,甚至累積十不善業跡,但他又同時布施諸沙門、婆羅門,乃至窮人、乞丐,而且所佈施的物品又都是錢財、衣被、飲食、燈明、及各種高級民生用具。

    婆羅門,當這位施主樂善好施卻又同時違犯戒律,他死後可能因犯戒的惡業而轉生為大象;但因為他們在生時曾以錢財、衣被、飲食、乃至種種高級民生資具佈施給沙門、婆羅門的緣故,所以雖然轉生為大象,也會因為生前的布施功德自受其布施的善報,得以享用衣服、飲食、乃至種種高級民生資具;如果是轉生為牛、馬、驢、騾等種種畜生趣中,也會因為以前布施的功德,享受其佈施善報。不論他來世出生在何處,他都會承受其生前所作的布施功德。

    婆羅門,如果這位施主能持五戒,終生不殺、不偷盜,乃至正見,奉行十善,又能同時以錢財、衣服、飲食、乃至燈明等高級民生資具布施給諸沙門、婆羅門乃至乞丐,他就能緣此持戒及布施的功德,往生人道中,坐享其善報,享用衣被、飲食、乃至燈明等種種高級民生資具。

    還有,婆羅門,如果這位施主又因為持戒的功德而往生天上,這位施主也會在天上坐享其布施善報,享用財寶、衣服、飲食、乃至種種極精緻的民生資具。

    婆羅門,以上就是布施者行善佈施,自會承受其佈施福利,果報不失的意義。」

    此時,婆羅門聽完佛陀詳細的解釋之後,心生法喜,便離開座位而離去。

 

 

(一○四一)如是我聞。一時。
佛住王舍城迦蘭陀竹園。時。有生聞梵志來詣佛所。
與世尊面相問訊慰勞已。退坐一面。白佛言。瞿曇。
我有親族。極所愛念。忽然命終。我為彼故。
信心布施。云何。世尊。彼得受不。佛告婆羅門。
非一向得。若汝親族生地獄中者。
得彼地獄眾生食。以活其命。不得汝所信施飲食。
若生畜生.餓鬼.人中者。得彼人中飲食。
不得汝所施者。婆羅門。餓鬼趣中有一處。
名為入處餓鬼。若汝親族生彼入處餓鬼中者。
得汝施食。婆羅門白佛。
若我親族不生入處餓鬼趣中者。我信施。誰應食之。
佛告婆羅門。
若汝所可為信施親族不生入處餓鬼趣者。
要有餘親族知識生入處餓鬼趣中者。得食之。婆羅門白佛。瞿曇。
若我所為信施親族不生入處餓鬼趣中。
亦無更餘親族知識生入處餓鬼趣者。此信施食。
誰當食之。佛告婆羅門。
設使所為施親族知識不生入處餓鬼趣中。
復無諸餘知識生餓鬼者。且信施而自得其福。
彼施者所作信施。而彼施者不失達嚫。婆羅門白佛。
云何施者行施。施者得彼達嚫。
佛告婆羅門。有人殺生行惡。手常血腥。
乃至十不善業跡。如淳陀修多羅廣說。而復施諸沙門.
婆羅門。乃至貧窮.乞士。悉施錢財.衣被.飲食.
燈明.諸莊嚴具。婆羅門。彼惠施主若復犯戒。
生象中者。以彼曾施沙門.婆羅門錢財.
衣被.飲食。乃至莊嚴眾具故。雖在象中。
亦得受彼施報。衣服.飲食。乃至種種莊嚴眾具。
若復生牛.馬.驢.騾等種種畜生趣中。
以本施惠功德。悉受其報。隨彼生處所應受用。
皆悉得之。婆羅門。若復施主持戒。不殺.不盜。
乃至正見。布施諸沙門.婆羅門乃至乞士錢財.
衣服.飲食。乃至燈明。緣斯功德。生人道中。
坐受其報。衣被.飲食。乃至燈明眾具。復次。
婆羅門。若復持戒生天上者。
彼諸惠施天上受報。財寶.衣服.飲食。乃至莊嚴眾具。婆羅門。
是名施者行施。施者受達嚫。果報不失。時。
生聞婆羅門聞佛所說。歡喜隨喜。從坐起去

巴利語經文 
AN.10.177/ 11. Jāṇussoṇisuttaṃ 
   177. Atha kho jāṇussoṇi brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho jāṇussoṇi brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca– 
   “Mayamassu, bho gotama, brāhmaṇā nāma. Dānāni dema, saddhāni karoma– ‘idaṃ dānaṃ petānaṃ ñātisālohitānaṃ upakappatu, idaṃ dānaṃ petā ñātisālohitā paribhuñjantū’ti. Kacci taṃ, bho gotama, dānaṃ petānaṃ ñātisālohitānaṃ upakappati; kacci te petā ñātisālohitā taṃ dānaṃ paribhuñjantī”ti? “Ṭhāne kho, brāhmaṇa, upakappati, no aṭṭhāne”ti. 
   “Katamaṃ pana, bho gotama, ṭhānaṃ, katamaṃ aṭṭhānan”ti? “Idha, brāhmaṇa, ekacco pāṇātipātī hoti, adinnādāyī hoti, kāmesumicchācārī hoti, musāvādī hoti, pisuṇavāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpī hoti, abhijjhālu hoti, byāpannacitto hoti, micchādiṭṭhiko hoti. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā nirayaṃ upapajjati. Yo nerayikānaṃ sattānaṃ āhāro, tena so tattha yāpeti, tena so tattha tiṭṭhati. Idampi kho, brāhmaṇa, aṭṭhānaṃ yattha ṭhitassa taṃ dānaṃ na upakappati. 
   “Idha pana, brāhmaṇa, ekacco pāṇātipātī …pe… micchādiṭṭhiko hoti. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā tiracchānayoniṃ upapajjati. Yo tiracchānayonikānaṃ sattānaṃ āhāro, tena so tattha yāpeti, tena so tattha tiṭṭhati. Idampi kho, brāhmaṇa, aṭṭhānaṃ yattha ṭhitassa taṃ dānaṃ na upakappati. 
   “Idha pana, brāhmaṇa, ekacco pāṇātipātā paṭivirato hoti, adinnādānā paṭivirato hoti, kāmesumicchācārā paṭivirato hoti, musāvādā paṭivirato hoti, pisuṇāya vācāya paṭivirato hoti, pharusāya vācāya paṭivirato hoti, samphappalāpā paṭivirato hoti, anabhijjhālu hoti, abyāpannacitto hoti, sammādiṭṭhiko hoti. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā manussānaṃ sahabyataṃ upapajjati. Yo manussānaṃ āhāro, tena so tattha yāpeti, tena so tattha tiṭṭhati. Idampi kho, brāhmaṇa, aṭṭhānaṃ yattha ṭhitassa taṃ dānaṃ na upakappati. 
   “Idha pana, brāhmaṇa, ekacco pāṇātipātā paṭivirato hoti …pe… sammādiṭṭhiko hoti. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā devānaṃ sahabyataṃ upapajjati. Yo devānaṃ āhāro, tena so tattha yāpeti, tena so tattha tiṭṭhati. Idampi, brāhmaṇa, aṭṭhānaṃ yattha ṭhitassa taṃ dānaṃ upakappati. 
   “Idha pana, brāhmaṇa, ekacco pāṇātipātī hoti …pe… micchādiṭṭhiko hoti. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā pettivisayaṃ upapajjati. Yo pettivesayikānaṃ sattānaṃ āhāro, tena so tattha yāpeti, tena so tattha tiṭṭhati, yaṃ vā panassa ito anuppavecchanti mittāmaccā vā ñātisālohitā vā, tena so tattha yāpeti, tena so tattha tiṭṭhati. Idaṃ kho, brāhmaṇa, ṭhānaṃ yattha ṭhitassa taṃ dānaṃ upakappatī”ti. 
   “Sace pana, bho gotama, so peto ñātisālohito taṃ ṭhānaṃ anupapanno hoti, ko taṃ dānaṃ paribhuñjatī”ti? “Aññepissa, brāhmaṇa, petā ñātisālohitā taṃ ṭhānaṃ upapannā honti, te taṃ dānaṃ paribhuñjantī”ti. 
   “Sace pana, bho gotama, so ceva peto ñātisālohito taṃ ṭhānaṃ anupapanno hoti aññepissa ñātisālohitā petā taṃ ṭhānaṃ anupapannā honti, ko taṃ dānaṃ paribhuñjatī”ti? “Aṭṭhānaṃ kho etaṃ, brāhmaṇa, anavakāso yaṃ taṃ ṭhānaṃ vivittaṃ assa iminā dīghena addhunā yadidaṃ petehi ñātisālohitehi. Api ca, brāhmaṇa, dāyakopi anipphalo”ti. 
   “Aṭṭhānepi bhavaṃ gotamo parikappaṃ vadatī”ti? “Aṭṭhānepi kho ahaṃ, brāhmaṇa, parikappaṃ vadāmi. Idha, brāhmaṇa, ekacco pāṇātipātī hoti, adinnādāyī hoti, kāmesumicchācārī hoti, musāvādī hoti, pisuṇavāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpī hoti, abhijjhālu hoti, byāpannacitto hoti, micchādiṭṭhiko hoti; so dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā hatthīnaṃ sahabyataṃ upapajjati. So tattha lābhī hoti annassa pānassa mālānānālaṅkārassa. 
   “Yaṃ kho, brāhmaṇa, idha pāṇātipātī adinnādāyī kāmesumicchācārī musāvādī pisuṇavāco pharusavāco samphappalāpī abhijjhālu byāpannacitto micchādiṭṭhiko, tena so kāyassa bhedā paraṃ maraṇā hatthīnaṃ sahabyataṃ upapajjati. Yañca kho so dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ, tena so tattha lābhī hoti annassa pānassa mālānānālaṅkārassa. 
   “Idha pana, brāhmaṇa, ekacco pāṇātipātī hoti …pe… micchādiṭṭhiko hoti. So dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā assānaṃ sahabyataṃ upapajjati …pe… gunnaṃ sahabyataṃ upapajjati …pe… kukkurānaṃ sahabyataṃ upapajjati. So tattha lābhī hoti annassa pānassa mālānānālaṅkārassa. 
   “Yaṃ kho, brāhmaṇa, idha pāṇātipātī …pe. … micchādiṭṭhiko, tena so kāyassa bhedā paraṃ maraṇā kukkurānaṃ sahabyataṃ upapajjati. Yañca kho so dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ, tena so tattha lābhī hoti annassa pānassa mālānānālaṅkārassa. 
   “Idha pana, brāhmaṇa, ekacco pāṇātipātā paṭivirato hoti …pe… sammādiṭṭhiko hoti. So dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā manussānaṃ sahabyataṃ upapajjati. So tattha lābhī hoti mānusakānaṃ pañcannaṃ kāmaguṇānaṃ. 
   “Yaṃ kho, brāhmaṇa, idha pāṇātipātā paṭivirato hoti …pe… sammādiṭṭhiko, tena so kāyassa bhedā paraṃ maraṇā manussānaṃ sahabyataṃ upapajjati. Yañca kho so dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ, tena so tattha lābhī hoti mānusakānaṃ pañcannaṃ kāmaguṇānaṃ. 
   “Idha pana, brāhmaṇa ekacco pāṇātipātā paṭivirato hoti …pe… sammādiṭṭhiko hoti. So dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā devānaṃ sahabyataṃ upapajjati. So tattha lābhī hoti dibbānaṃ pañcannaṃ kāmaguṇānaṃ. 
   “Yaṃ kho, brāhmaṇa, idha pāṇātipātā paṭivirato hoti …pe… sammādiṭṭhiko, tena so kāyassa bhedā paraṃ maraṇā devānaṃ sahabyataṃ upapajjati. Yañca kho so dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ, tena so tattha lābhī hoti dibbānaṃ pañcannaṃ kāmaguṇānaṃ. Api ca, brāhmaṇa, dāyakopi anipphalo”ti. 
   “Acchariyaṃ, bho gotama, abbhutaṃ, bho gotama! Yāvañcidaṃ, bho gotama, alameva dānāni dātuṃ, alaṃ saddhāni kātuṃ, yatra hi nāma dāyakopi anipphalo”ti. “Evametaṃ, brāhmaṇa, dāyakopi hi, brāhmaṇa, anipphalo”ti. 
   “Abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama …pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gatan”ti. Ekādasamaṃ. 
   Jāṇussoṇivaggo dutiyo.